Wat is jullie positie in de gezondheidszorg?

“Korrelatie staat in het zorglandschap eigenlijk helemaal vooraan. Het unieke is dat we werken met anonimiteit. Mensen nemen daarom makkelijk contact met ons op, ook als het heel moeilijk voor ze is en het bijvoorbeeld niet aan een huisarts willen voorleggen. Het is echt nuldelijns hulp. Wij vinden ook dat je niet alles in de richting van de gezondheidszorg moeten praten. Dezelfde geluiden hoor ik trouwens bij VWS.”

Hoe breed is het veld dat jullie bestrijken?

“Psychische en psychosociale klachten in de breedste zin van het woord. Denk aan hulpvragen van mensen met een depressie of ernstige angstklachten. Maar ook mensen met relatieproblemen of problemen met de opvoeding van hun kind, kloppen bij ons aan. Het aantrekkelijke van Korrelatie is, dat je met die klachten niet meteen in het medisch circuit terechtkomt. Omdat wij ook de probleemstelling zo breed mogelijk opvatten. Daar hebben we professionele, hoogopgeleide psychologen en maatschappelijk werkers voor in dienst. Die zitten op één scherm te chatten en op een tweede scherm zoeken ze via de sociale kaart naar hulp. Iemand met depressieve klachten die bij de huisarts een pilletje krijgt, zouden wij misschien liever eerst doorverwijzen naar de schuldhulpverlening.”

Zijn er tendensen die opvallen?

“Wij merken dat steeds meer jongeren contact met ons zoeken. Dat is verrassend. Een oorzaak kan de crisis zijn, want er zijn veel verhalen over stress op de arbeidsmarkt, juist onder jongeren. Het kan ook te maken hebben met de babyboomgeneratie, die goed voor zichzelf zorgt en veel problemen heeft neergelegd bij 20- tot 30-jarigen. Die jongeren maken overigens het meest gebruik van chatten. We kijken ook naar de mogelijkheden van Whatsapp, maar dat moet dan eerst wel 100% veilig gemaakt worden.”

Kunnen jullie met die extra toeloop en gebruik van nieuwe media wel goed rondkomen?

“Tot 2012 kregen we naast de ondersteuning van VWS ook geld van de publieke omroepen om onze infrastructuur in stand te houden. Door de bezuinigingsronden zijn de omroepen gestopt met de financiering. Maar wij doen nog steeds de opvang na tv-programma’s over psychische en psychosociale problemen. Daar zijn er alleen maar meer van gekomen. Naast alle vragen die via sociale media komen. Bovendien hebben we extra kosten door dat chatten, want zo’n chat duurt gemiddeld twee keer langer dan een telefoontje.”

Kon VWS helpen?

“Wij zijn heel blij met de basisfinanciering van VWS, al zit er door de toegenomen vraag wel druk op het werk. Probleem is dat wij niet goed passen in het financieringssysteem van VWS. Je hebt de Wmo, de Zorgverzekeringswet en de Wet langdurige zorg. Maar wat wij doen zijn geen verrichtingen, omdat onze ondersteuning per definitie anoniem is. Ondanks onze professionele service en grote naamsbekendheid is ons werk niet te declareren. Terwijl we bij de depressiecampagne van VWS met onze professionaliteit op dat gebied prima kunnen inspringen. Dat was ook wel nodig: we kregen in de weken van die campagne twee keer zo veel vragen binnen over depressie. Daar kon je dus aan zien dat de campagne echt goed werkte.”

Hoe ziet de toekomst eruit?

“Ik ben ook directeur van Fonds Psychische Gezondheid, dat geld inzamelt om die psychische gezondheid te verbeteren en er voorlichting over te geven. De naam is misschien minder bekend, maar het Fonds heeft de best bezochte website over onderwerpen zoals depressie. We willen het Fonds nu samen laten gaan met het Landelijk Platform GGZ. Samen worden we ‘MIND’. Zo kunnen we met ‘MIND’ en Korrelatie de mensen in de toekomst nog beter bedienen.”

Wat is de eigen drijfveer?

“Ik werk al twintig jaar in de geestelijke gezondheidszorg, maar ik heb ook een familielid met ernstige psychische problemen die levenslang op zorg aangewezen is. Bij veel gesprekken die we via Korrelatie voeren denk ik: ‘Tjonge, het zal je maar overkomen.’ Het is begrijpelijk dat iemand er af en toe niet meer uitkomt. En dan is het mooi als je een dienst kunt leveren die mensen een beetje bij de hand neemt en laat zien wat ze kunnen doen. In gewone mensentaal. Zo help je ze weer op weg.”

Op welke plek ben jij heel graag?

“Vlak bij mijn huis ligt de Broek- en Simontjespolder. Daar kom ik heel vaak. Het is er hartstikke gecultiveerd, maar het is er groen, grenst aan de Kaag en er is altijd iets te zien. Ik woon in Leiden, in de Merenwijk, en het is maar tien minuten lopen. Het laatste stukje langs het water en dan via een bruggetje naar het erachter gelegen eiland. Er staat nog een oude molen en er lopen allemaal slootjes, dus het heeft echt het karakter van een Hollands polderlandschap.”

Wat valt er allemaal te zien?

“Ik zag net nog iemand met een wetsuit aan een duik nemen. In de zomer vaart het voetgangerspontje heen en weer en wordt het strandje drukbezocht. En als ik er tegen de schemering ben, zie ik hazen door de wei springen. Het is een polder met veel gezichten. Ieder seizoen is het licht weer anders, de sfeer weer anders. Het verveelt me nooit.”

Heb je altijd flink de pas erin of ga je ook wel eens op een bankje zitten mijmeren?

“Vaak met een lekker tempo. En aan de rivier De Zijl staat inderdaad een bank waar ik graag zit. Ernaast staat een boekenkastje waar mensen tweedehandsboeken in doen. Daar zitten vaak leuke dingen tussen. Toen ik het vandaag opende, vond ik een kookboek van Wannée. Op het schutblad las ik dat iemand het in 1964 van de Sint cadeau had gekregen. En dan ga ik bedenken waarom dat boek hier nu staat.”

Wannée, was dat een soort Herman den Blijker van de jaren zestig?

“Haha, nou niet helemaal. Cornelia Wannée schreef het voor de Amsterdamse Huishoudschool. Daar werden meisjes voorbereid op een beroep als huishoudster of op hun klassieke rol als huisvrouw. Mijn moeder had ook een boek van Wannée; deze nam ik mee naar huis.”

Je wandelt hier altijd alleen?

“Vaak wel, maar ik kom hier ook regelmatig met vriendinnen. Drie jaar geleden liep ik hier heel vaak, toen had ik een burn-out. De eerste periode was ik fysiek tot niet zo veel in staat, zelfs wandelen ging moeizaam. Maar het deed me heel goed om buiten te zijn. Dat had ik ook absoluut nodig om uit mijn burn-out te komen. Ik ben sowieso graag buiten.”

In Leiden zeggen ze weleens ‘Merenwijk, klerewijk’.  Jij woont in het gedeelte Slaaghwijk, met veel hoge flats en niet zo’n heel goed imago. Bevalt het je hier wel?

“Zeker! Mijn flat is ook mijn Place to Be. Ik ben hier veertien jaar geleden komen wonen met mijn dochter en mijn zoon. Emma is inmiddels het huis uit, Job woont nog thuis. En nee, het is geen mooie wijk, maar ik voel me hier prettig en zou ook niet in een steriele vinexwijk willen wonen. De Merenwijk is eigenlijk net een klein dorp en de winkeliers begroeten mij als ik boodschappen doe. En ik heb een groot balkon waarop zelfs een appelboom staat. Voor mij is dit een prima plek om te wonen.”

Jouw zoon gaat waarschijnlijk binnen een paar jaar het huis uit en dan woon je alleen. Zie je daar tegenop?

“Het lijkt me juist heerlijk om alleen te wonen! Misschien is het taboe om dat zo stellig te zeggen. Ik houd ontzettend veel van Job, we hebben het heel gezellig samen en ik ga hem erg missen, maar die nieuwe fase trekt me wel.”

Hoezo? Ligt eenzaamheid dan niet op de loer?

“Het lijkt me een heerlijk idee dat dan de wereld voor me open ligt. Dat ik met niemand rekening hoef te houden en kan vertrekken wanneer ik wil. Ik heb geen idee wat ik ga ondernemen. Misschien wel niets. Maar het idee dat het kán, daar verheug ik me nu al op. Eenzaam zal ik niet snel zijn, ik heb een groot sociaal netwerk.”

Maar is het niet zo dat ieder mens wel eens eenzaam is?

“Ik denk dat het inderdaad veel meer voorkomt dan we ons realiseren en dat het goed is dat we er steeds openlijker over durven te praten. En natuurlijk, ik heb ook wel eens een eenzaam moment. De laatste paar jaar heb ik geen relatie gehad en dan mis ik soms toch even iemand met wie je op elk moment alles kan delen.”

Je bent sinds kort vertrouwenspersoon bij VWS. Waarom heb je hiervoor gekozen?

“Ik vind het heel belangrijk dat er een plek is in de organisatie waar mensen altijd hun verhaal kwijt kunnen, bijvoorbeeld als je te maken krijgt met ongewenst gedrag. De vertrouwenspersonen zijn absoluut onafhankelijk en kunnen echt iemand tot steun zijn. Voor mezelf vind ik het ook gewoon leuk om eens andere competenties te gebruiken. Ik heb inmiddels wat levenservaring en kan goed luisteren en ik denk dat collega’s zich veilig voelen bij mij. Georgette Mentink en Liesbeth Molenaar zijn de andere vertrouwenspersonen bij VWS. We zijn geen hulpverleners, maar absoluut zeer waardevol voor iedere medewerker die ergens mee worstelt en dat met iemand wil delen.”